Σύμφωνα με τον Daniel Goleman, οι παραδοσιακές αξίες που σχετίζονται με την ηγεσία όπως η ευφυΐα, η αποφασιστικότητα και το όραμα δεν είναι επαρκείς, αν θέλεις να
είσαι από τους κορυφαίους στον τομέα σου.
Είναι γεγονός ότι για να γίνεις ηγέτης σε επαγγελματικό επίπεδο, πρέπει να έχεις αξιοσημείωτες τεχνικές γνώσεις. Αρκούν, ωστόσο, αυτές;
Ξεκινώντας, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι κάποιος μπορεί να ηγείται και σε άλλους τομείς, πέρα από τον επαγγελματικό. Μπορείς να ηγείσαι στην παρέα σου, τη σχέση σου ή και στο άθλημα που έχεις επιλέξει να κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κυριαρχείς έναντι των άλλων.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Goleman (1998) και τον Allen (2013), οι πραγματικοί ηγέτες διακρίνονται από υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη, που περιλαμβάνει την αυτογνωσία, την αυτοδιαχείριση, τα κίνητρα, την ενσυναίσθηση και τις κοινωνικές δεξιότητες. Τι σημαίνουν, όμως, τα παραπάνω, πρακτικά;
Αυτογνωσία. Πρόκειται για την ουσιαστική συνειδητοποίηση τόσο των συναισθημάτων μας όσο και των προβλημάτων που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Και τούτο, προφανώς, δεν μπορεί να γίνει από τη μια στιγμή στην άλλη. Χρειάζεται να αφιερώσεις χρόνο με τον εαυτό σου, να σκεφτείς και να κάνεις ανασκόπηση διάφορων πραγμάτων που σου συνέβησαν στο παρελθόν, χωρίς βέβαια να τα υπεραναλύεις. Πλέον, ως αντικειμενικός εξωτερικός παρατηρητής.
Αυτοδιαχείριση. Εδώ τα πράγματα είναι πιο απλά. Βάλε μια πρόκληση στον εαυτό σου. Την επόμενη φορά που κάποιος συνάδελφος ή φίλος σου, σου πει κάτι που δε σου αρέσει ή ακόμα και αν σε προσβάλει, μην απαντήσεις αμέσως. Πάρε το χρόνο σου, γράψε σε ένα χαρτί αυτά που θα ήθελες να του πεις και αποστασιοποιήσου. Αν την επόμενη μέρα θέλεις ακόμα να του πεις όλα αυτά, κάν’ το. Αν θες να τα πεις σε πιο ήπιο τόνο και πιο συγκροτημένα, μπορείς. Αν αποφασίσεις ότι δε θα κερδίσει καμία από τις δύο πλευρές με το να τα συζητήσεις, δοκίμασε να το αποφύγεις.
Κίνητρα. Το να βρίσκεις κίνητρα, ακόμα και εκεί που οι άλλοι βλέπουν ότι δεν υπάρχει κάτι θετικό είναι μια σπουδαία αρετή. Σε καμία περίπτωση, δεν πρέπει να συμβιβάζεσαι και να ψάχνεις πλεονεκτήματα σε ανώφελα ζητήματα. Μπορείς, όμως, όταν έχεις αποφασίσει, ήδη, ότι θα κάνεις κάτι, να εστιάζεις στην εύρεση κινήτρων και στις ευκαιρίες που μπορείς να δημιουργήσεις. Αυτό θα εκτοξεύσει τόσο την ψυχολογία σου όσο και την αποτελεσματικότητά σου. Ακόμα και για να σηκωθείς από το κρεβάτι σου το πρωί, δεν πρέπει να βρεις έναν καλό λόγο;
Ενσυναίσθηση. Ενσυναίσθηση είναι να αντιλαμβάνεσαι τα συναισθήματα των άλλων και σε δεύτερη φάση να τα κατανοείς. Δεν είναι εύκολο και δεν μπορείς πάντα να το κάνεις, γιατί με αυτό τον τρόπο ενδέχεται να καταπιέσεις τον εαυτό σου. Εντούτοις, όταν για παράδειγμα λογομαχήσεις με τον σύντροφό σου, μπορείς να μπεις στη θέση του και να κάνεις ένα βήμα πίσω, εφόσον ξέρεις ότι είχε μια δύσκολη μέρα. Ανεξάρτητα από το αν θα κάνει κάτι αντίστοιχο στο μέλλον, δε θα ήθελες να σου φερθούν κατ’ αυτό τον τρόπο σε μια περίοδο που έχεις πιεστεί;
Κοινωνικές δεξιότητες. Η σχέση που έχουμε με τον εαυτό μας, αντικατοπτρίζεται στις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους. Μερικές από τις πιο σημαντικές δεξιότητες, που θα αυξήσουν κατακόρυφα την επικοινωνία σου είναι η ενεργητική ακρόαση, η αυθεντικότητα, η ευγένεια και η θετική γλώσσα σώματος.
Εν κατακλείδι, το να είσαι ηγέτης, τόσο στις ανθρώπινες όσο και στις εργασιακές σου σχέσεις, δε σημαίνει- απαραίτητα- ότι παίρνεις εσύ όλες τις αποφάσεις και οι υπόλοιποι σε ακολουθούν. Σημαίνει, όμως, ότι παίρνεις ρίσκα, αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου, είσαι ψύχραιμος, εμπνέεις εμπιστοσύνη, κάνεις προτάσεις και δεν τα παρατάς!
Νίκος Γιαννακόπουλος
PhD Candidate in Marketing University of Piraeus
Body Language Instructor – theSPEAKERS
