Σε έναν κόσμο που επικοινωνιακά πασχίζει να βρει κοινούς άξονες, η ανθρώπινη φύση παλεύει να αποδεχθεί την αδυναμία της σε αυτό τον τομέα, αντιλαμβανόμενη εν τέλει το πόσο σημαντικός είναι για την εξέλιξή της.
“Δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε”
“Δεν τα βρίσκουμε επικοινωνιακά”
“Δεν υπάρχει ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ μας…”
“Έχουμε εντελώς διαφορετικό τρόπο έκφρασης και επικοινωνίας”
Οι άνωθεν είναι μερικές από τις πιο κοινότυπες εκφράσεις που ακούει ένας ψυχολόγος/ψυχοθεραπευτής/σύμβουλος ψυχικής υγείας ή ακόμα και ψυχίατρος από τους ανθρώπους που τον επισκέπτονται και στο δικό μου μυαλό γεννάται αίφνης ένα πολύ μεγάλο ερώτημα
Τι ακριβώς κάνει τόσο δύσκολη την επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους;
Φυσικά, το εν λόγω ερώτημα δεν θα μπορούσε να απαντηθεί εξ ολοκλήρου σε ένα μονάχα άρθρο αλλά θα προσπαθήσω να δώσω μία κατευθυντήρια γραμμή, η οποία ίσως κάνει τα πράγματα λίγο πιο ξεκάθαρα.
Η επικοινωνία του κάθε ανθρώπου βασίζεται στις προσλαμβάνουσες/εμπειρίες που έχει δεχθεί από την παιδική του ηλικία μέχρι και την ενήλικη ζωή του αλλά και από την παιδεία/εκπαίδευση με την οποία έχει εφοδιαστεί. Αυτό δεν σημαίνει πως θα πρέπει κάποιος να είναι καταρτισμένος ακαδημαϊκά για να μπορεί να επικοινωνεί ορθά και ουσιαστικά αλλά ίσως θα έχει κάποια παραπάνω επικοινωνιακά εργαλεία.
Βέβαια, η επικοινωνία ανάμεσα σε ένα ζευγάρι δεν καθορίζεται από τους παπύρους και τις περγαμηνές αλλά από τη διάθεση και την αντίληψη. Δύο άνθρωποι, άγνωστοι μεταξύ τους όταν πρωτογνωρίζονται, προσπαθούν να επικοινωνήσουν με απώτερο σκοπό το να έρθουν πιο κοντά. Ο καθένας τους χρησιμοποιεί τα δικά του “εργαλεία” επικοινωνίας και ανάλογα με τις εμπειρίες και τις προσλαμβάνουσες που έχουν, χρησιμοποιούν τα ανάλογα “εργαλεία”.
Εάν όμως διαθέτουν εντελώς διαφορετικά “εργαλεία” γι’ αυτή την απόπειρα επικοινωνίας τότε δημιουργείται από το χάσμα ανάμεσά τους και δεν μπορεί να χτιστεί αυτός ο κοινός κώδικας. Πώς αντιμετωπίζεται αυτό το πρόβλημα;
Με τη διάθεση και των δύο να μπουν σε ένα νέο μοτίβο επικοινωνίας και να υιοθετήσουν “εργαλεία” τα οποία δεν είχαν μάθει έως τώρα. Ένα από αυτά είναι για παράδειγμα η ευθύτητα. Πολλές φορές νιώθουμε κάτι αλλά όταν πάμε να το ξεστομίσουμε μας φαντάζει ανώριμο και εν τέλει καταλήγουμε να το κρατούμε μέσα σας. Γιατί;
Γιατί περιμένουμε από τον άλλο ως διά μαγείας να αντιληφθεί το τι μας προβληματίζει και όχι μόνο να το αντιληφθεί αλλά να βρει και τη λύση γι’ αυτό το πρόβλημα. Ένα μοτίβο το οποίο επαναλαμβάνεται και όσο αυτό επαναλαμβάνεται, τόσο επαναλαμβάνονται και οι κακές σχεσιακές εμπειρίες.
Γιατί δεν εκφράζουμε αυτό που νιώθουμε με ευθύτητα; Γιατί φοβόμαστε το πως θα το αντιληφθεί ο άλλος. Και γιατί το φοβόμαστε αυτό; Γιατί φοβόμαστε πως εάν το πράξουμε τότε θα αφεθούμε 100% στη σχέση που έχουμε αναπτύξει. Και γιατί το φοβόμαστε τόσο πολύ αυτό; Διότι δεν θέλουμε σε έναν ενδεχόμενο χωρισμό να πονέσουμε ανεπανόρθωτα.
Ορίστε! Αυτή είναι η απάντηση που ζητάς! Συνέχισε να φοβάσαι, να δούμε θα αλλάξει ως διά μαγείας η κατάσταση; Μήπως να ξεκινούσες να μιλάς με ειλικρίνεια και ευθύτητα; Μήπως να επικοινωνούσες ουσιαστικά; Μήπως να ήσουν ο εαυτός σου; Μήπως δεν σου αξίζει τίποτα λιγότερο από αυτό;
Πολλά τα μήπως… Για σκέψου τα!
Νίκος Βόπης
Ph.D. candidate in Modern Psychology at Yale University
NLP-CHA Master /Mind Trainer theSPEAKERS
