Τελευταία ημέρα καραντίνας. Υπέροχος καιρός και απολαμβάνω το
ανάγνωσμα ενός βιβλίου στο μπαλκόνι αλλά οι ήχοι των πουλιών και το θρόισμα των φύλλων δεν με αφήνουν να συγκεντρωθώ. Κλείνω βιβλίο και παρατηρώ την φύση γύρω μου. Δεν είναι η πρώτή φορά ασφαλώς αλλά είναι η πρώτη φορά που η εικόνα είναι τόσο καθαρή, που όλα ακούγονται σαν να έχεις αυξήσει τον ήχο, σαν να έχει γίνει αναβάθμιση σε καλύτερη εκδοχή. Τελικά μήπως εμείς ήμασταν ο ιός για την φύση και βρήκε επιτέλους το φάρμακο; Μπορεί.
Είναι σίγουρο από την άλλη ότι σκοπός της Γης δεν είναι ο άνθρωπος. Ζούσε και θα ζήσει χωρίς τον άνθρωπο. Η σκέψη μου εξελίχθηκε και αμέσως ήρθε στο μυαλό μου κάτι που είχα διαβάσει σε μια συνέντευξη του αστρονόμου Σιμόπουλου, ότι η «Γη είναι ένας μικροσκοπικός πλανήτης γύρω από ένα μικροσκοπικό άστρο σε μια αστρική πολιτεία 200 δισεκατομμυρίων άστρων ενός Σύμπαντος που αποτελείται από 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες». Φαντάσου τώρα την ύπαρξη σου εκεί μέσα. Τόσο μικρός, τόσο αόρατος. Ασήμαντος όμως;
Για τους πλανήτες ίσως, αλλά για την ζωή στον πλανήτη Γη σίγουρα όχι. Πολύς λόγος έγινε για το σλόγκαν «να σπάσουμε την αλυσίδα μετάδοσης του ιού» αλλά η σημασία της λέξης αλυσίδα δεν τονίστηκε όπως θα έπρεπε.
Είμαστε αλυσίδα σε όλα, στη μετάδοση του ιού, στη διακίνηση του χρήματος για να υπάρχουν δουλειές, στη διατροφική αλυσίδα με την στενή έννοια. Σήμερα παραδείγματος χάρη απήλαυσα ένα μπολ φρούτα. Ας δούμε πως αυτό τα φρούτα κατέληξαν σε εμένα. Αρχικά χρειάστηκε η βοήθεια της μητέρας γης, ένας αγρότης, ένας γεωπόνος, ο ήλιος, η βροχή, ο μεσάζων, ο οδηγός που τα μετέφερε στο μανάβη, (με ένα αυτοκίνητο που έχουν συνεργαστεί εκατοντάδες άλλοι για τη δημιουργία του, το πετρέλαιο που χρειάστηκε άλλους τόσους), ο βοηθός μανάβη που τα τοποθέτησε στο καφάσι για να τα δω και να τα αγοράσω με μια χρεωστική κάρτα (που κρύβονται άλλοι πόσοι άνθρωποι για την έκδοση της και την διεκπεραίωση των συναλλαγών μου). Και όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι κρυμμένοι σε μια αλυσίδα για την αγορά ενός μόνο προϊόντος. Άνθρωποι από όλο τον κόσμο συνεργάστηκαν για αυτή την αλυσίδα! Κάνε το εικόνα αυτό για κάθε προϊόν. Κάνε εικόνα τώρα τι θα συμβεί εάν κάποιοι δεν μπορούν να πάνε να διεκπεραιώσουν το έργο τους π.χ γιατί είναι άρρωστοι λόγω κορονοιου ή γιατί κάποιο κομμάτι στην αλυσίδα έχει πρόβλημα. Αυτομάτως δεν έχεις φρουτα και κάθε άλλο προϊόν. Σκέψου εάν η Γη αποφασίσει μια μέρα να αλλάξει κλίμα. Μήπως είμαστε πάρα πολύ τυχεροί που ακόμη όλα λειτουργούν ρολόι;
Μερικές αποφάσεις που παίρνουμε δεν έχουν καμία σημασία για τους άλλους, κάποιες άλλες όμως τους επηρεάζουν χωρίς να το γνωρίζουμε. Εάν απέδειξε κάτι αυτή η πανδημία είναι ότι όλοι είμαστε συνδεδεμένοι σε αυτό τον κόσμο. Από μια επαρχία της Κίνας σε ένα χωριό στην Καστοριά ταξίδεψε ο ιος. Σε αυτές τις στιγμές και στις επόμενες που θα είναι δύσκολες μόνο τα λόγια του Καβάφη ταιριάζουν «Ας ενωθούμε, ας πιαστούμε σφιχτά, ας σμίξουμε τις καρδίες μας, ας δημιουργήσουμε εμείς όσο βαστάει ακόμα η θερμοκρασία τούτη της Γης, όσο δεν έρχονται σεισμοί, κατακλυσμοί, πάγοι, κομήτες, να μας εξαφανίσουν, ας δημιουργήσουμε έναν εγκέφαλο και μιαν καρδιά στη Γης, ας δώσουμε ένα νόημα ανθρώπινο στον υπερανθρωπον αγώνα»! Πληθυντικός και δημιουργία. Ας ενωθούμε για να συνεχίσουμε την αλυσίδα υποστήριξης της ζωής. Και το ενωθούμε και το πιαστούμε σφιχτά δεν έχει να κάνει με την απόσταση, έχει να κάνει με την σκέψη μας. Και νομίζω ότι το καταλάβαμε και αυτό, που ενώ σπάγαμε την αλυσίδα μετάδοσης του ιού, νοιώθαμε πιο συνδεδεμένοι από ποτέ. Είναι αυτό που λέγαμε «πρέπει να τα δεις από απόσταση, για να τα δεις στη σωστή τους διάσταση». Και τα είδαμε.
Κανένας δεν μπορεί μόνος του, δοκιμάστηκε ανά τους αιώνες και απέτυχε. Αυτό που διατηρήθηκε είναι το γεύμα γύρω από την φωτιά, και όχι τυχαία. Αναγνώρισε με σεβασμό το ρόλου του καθενός στην αλυσίδα υποστήριξης της ζωής, αγνόησέ αυτούς που την μπλοκάρουν, δέξου ότι είσαι ένας κόκκου άμμου σε αυτό το συμπάν, σεβάσου τη φύση, πάρε αποφάσεις για το συλλογικό καλό γιατί είσαι μέρος αυτού. Δείξαμε ότι μπορούμε να ενωθούμε απέναντι σε ένα κοινό εχθρό για τη ζωή, αλλά ας μην έχουμε και εχθρούς αναμεσά μας, γιατί σίγουρα τότε θα χάσουμε – και εδώ πάλι πληθυντικός – όλοι θα χάσουμε.
Δώρα Τσιότσιου
