«Τι πρέπει να κάνω για να γίνω ένας εξαιρετικός ομιλητής;», «Μήπως δεν έχω τα προσόντα για να κάνω παρουσιάσεις;», «Καλή η θεωρία, αλλά πώς θα τα κάνω όλα αυτά στην πράξη;»
Αυτές είναι μερικές ερωτήσεις που δέχθηκα τις τελευταίες ημέρες από ανθρώπους που παρακολουθούν τα workshops μας για τη δημόσια ομιλία, αλλά και σε one to one επίπεδο. Και είναι πολύ λογικό, όταν κάποιος αφιερώνει τον χρόνο του και τα χρήματά του σε κάτι, να θέλει να εξελιχθεί γρήγορα.
Πάμε, όμως, να δούμε τις ερωτήσεις με τη σειρά. Ως προς τις δύο πρώτες -αν και δεν μου αρέσει να είμαι απόλυτος- είμαι κατηγορηματικός. Δεν χρειάζεται να έχουμε κάποιο εκ γενετής χάρισμα για να γίνουμε καλοί (συν)ομιλητές. Έχουμε δει ανθρώπους που ακόμα και εάν φαινομενικά δεν «είχαν όλα τα προσόντα» τα καταφέρνουν περίφημα. Ούτε η λεπτή φωνή μπορεί να μας σταματήσει ούτε αν μέχρι τώρα είχαμε τόσο άγχος που νιώθαμε σαν να «πέφτει κουρτίνα». Αυτό είναι μια δικαιολογία που λέει ο εγκέφαλός μας, προσπαθώντας να μας «προστατέψει» αυτό το να μιλήσουμε μπροστά σε πολλούς ανθρώπους, μιας και το μεταφράζει ως απειλή.
Αφού, λοιπόν, ξεπεράσαμε τις εύκολες ερωτήσεις, ήρθε η στιγμή να ασχοληθούμε με την πιο δύσκολη· το πώς θα καταφέρουμε να τα κάνουμε όλα αυτά στην πράξη. Και η απάντηση σ’ αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, η ίδια σε οτιδήποτε καινούργιο θέλουμε να μάθουμε και μπορεί να χωριστεί στα παρακάτω 5 βήματα:
01. Θεωρία
Μπορεί από μόνη της η θεωρία να μην αρκεί, αλλά είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να ξεκινάμε μ’ αυτή. Και αυτό γιατί, πρώτα απ’ όλα αρχίζει να δημιουργείται μια δομή, ένα πλαίσιο το οποίο μάς κάνει πιο ξεκάθαρα τα πράγματα. Ακόμα, μελετώντας τη θεωρία (και δίνοντας σημασία στις πηγές) μαθαίνουμε από άλλους που το έχουν ψάξει πριν από εμάς και ενδεχομένως να γλυτώνουμε δικά τους λάθη.
02. Παρατήρηση
Αφού μάθεις κάποια πράγματα από τη θεωρία -ή και ταυτόχρονα μ’ αυτή- ξεκίνα να παρατηρείς. Παρατήρησε ακόμα και τις μικρές λεπτομέρειες. Επιπλέον, μπορείς να απομονώσεις χαρακτηριστικά που δεν σου αρέσουν, ώστε να τα γνωρίζεις συνειδητά και να μην τα κάνεις και εσύ. Τελευταίο στοιχείο σε αυτό το βήμα είναι η αυτοπαρατήρηση. Προσπάθησε όταν μιλάς να καταλαβαίνεις συνειδητά ότι τρέμει η φωνή σου ή το χέρι σου. Προσπάθησε να καταλάβεις συνειδητά ότι κουνάς νευρικά το πόδι σου. Και σου υπόσχομαι ότι θα έχεις κάνει ένα πολύ μεγάλο βήμα.
03. Δοκιμή
Τώρα ήρθε η στιγμή να κάνεις πράξει ό,τι είδες στα δύο πρώτα βήματα. Προφανώς, αν έχεις μια πολύ σημαντική συνάντηση δεν είναι η στιγμή να δοκιμάσεις κάτι διαφορετικό απ’ ότι συνήθως. Αλλά σε συνθήκες που δεν έχεις να χάσεις κάτι και δεν υπάρχουν συνέπειες, μπορείς να αρχίσεις τις δοκιμές. Μπορεί να είναι ένας φίλος σου ή ο άνθρωπος που σε φτιάχνει τον καφέ. Αξιοποίησε οποιαδήποτε ευκαιρία προκύψει.
04. Πίστη
Σκοπός της θεωρίας και όλων των τεχνικών που μαθαίνουμε είναι από ένα σημείο και έπειτα να τα κάνουμε πράξη χωρίς να το σκεφτόμαστε ιδιαίτερα. Να γίνει μέρος του τρόπου ομιλίας μας. Δηλαδή, αν κάνουμε μια ομιλία και προσπαθήσουμε να σκεφτούμε ταυτόχρονα τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσουμε, τα ρητορικά σχήματα, τις εκφράσεις προσώπου, τις κινήσεις των χεριών, την οπτική επαφή και την τονικότητα είναι δεδομένο ότι δεν θα τα καταφέρουμε. Γι’ αυτό και χρειάζεται να δοκιμάσουμε λίγο-λίγο τις τεχνικές που μαθαίνουμε και να έχουμε πίστη ότι θα γίνουν μέρος της ζωής μου. Γιατί σε μια εβδομάδα είναι σίγουρο ότι δεν θα γίνουν.
05. Αλλαγή (εφόσον χρειάζεται)
Μπορεί, λοιπόν, να είπαμε ότι καλούμαστε να έχουμε υπομονή, αλλά αν περάσει μισός ή ένας χρόνος και δεν έχει αλλάξει κάτι, τι γίνεται; Συνεχίζουμε να προσπαθούμε; Εννοείται ότι συνεχίζουμε να προσπαθούμε, ωστόσο ίσως χρειαστεί να αλλάξουμε κάτι. Χωρίς να είμαστε φυγόπονοι, αν δούμε ότι κάτι δεν δουλεύει θα πρέπει να δοκιμάσουμε κάτι διαφορετικό.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σου πω ότι ακολουθώντας τα παραπάνω είμαι σίγουρος ότι θα πετύχεις. Αν θέλεις να κάνεις λίγο πιο γρήγορα, θα σου πρότεινα να ζητήσεις ανατροφοδότηση από κάποιον ειδικό. Όχι από έναν γνωστό σου ή έναν φίλο σου που δεν γνωρίζει το θέμα· αυτό θα σε μπερδέψει περισσότερο. Αλλά, ζήτα ανατροφοδότηση. Είναι το μυστικό για να μπορέσεις να εξελιχθείς!
Νίκος Γιαννακόπουλος
Principal Public Speaking Coach – theSPEAKERS
Συγγραφέας του Best Seller «Οι Τρεις Αποτυχίες»
