Είμαι σίγουρος πως πολλές φορές έχετε συναντήσει ανθρώπους που δυσκολεύονται πολύ να ζητήσουν συγγνώμη και γνωρίζετε πως αυτό μπορεί να αποτελέσει έναν πολύ σημαντικό λόγο για μία μη ορθή και ουσιαστική επικοινωνία. Που οφείλεται όμως αυτή τους η δυσκολία; υπάρχει πρόβλημα επικοινωνίας; είναι απλά πεισματάρηδες ή κάτι στην ψυχολογία τους, τους εμποδίζει από το να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεών τους και να ζητήσουν συγγνώμη; Εμποδίζει αυτό τους το μειονέκτημα τη δημόσια ομιλία τους;
Ακόμα και οι πιο ευσυνείδητοι άνθρωποι πολλές φορές δυσκολεύονται στο να ζητήσουν συγγνώμη και αυτό έχει εξήγηση και οφείλεται σε κυρίως δύο λόγους. Πρώτον, ίσως δεν ενδιαφέρονται αρκετά για τον άνθρωπο στον οποίο οφείλουν τη συγγνώμη και δεν θέλουν να αναλάβουν το συναισθηματικό βάρος της παραδοχής του λάθους. Δεύτερον, θεωρούν ότι η συγγνώμη τους δεν θα έχει καμία σημασία.
Τι γίνεται όμως με τους ανθρώπους που δεν μπορούν να παραδεχτούν το λάθος ανεξαρτήτως περίστασης; Για τους συγκεκριμένους ανθρώπους η παραδοχή του λάθους και το να ζητήσουν συγγνώμη είναι κάτι το πολύ απειλητικό από ψυχολογικής άποψης. Υπάρχει ένας ξεκάθαρος λόγος πίσω από αυτή την αδυναμία. Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να ζητήσουν συγγνώμη, συχνά έχουν τόσο βαθιά αισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης που ο εύθραυστος εγωισμός τους δεν μπορεί να απορροφήσει το πλήγμα της παραδοχής ότι έκαναν λάθος.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι αμυντικοί τους μηχανισμοί να τίθενται σε λειτουργία, να εξωτερικεύσουν κάθε ευθύνη και να αμφισβητήσουν ακόμα και βασικά γεγονότα για να αποτραπεί η πιθανότητα να μειώσουν τον εαυτό τους λέγοντας συγγνώμη. Αρκετός κόσμος ερμηνεύει αυτή την αμυντική συμπεριφορά λανθασμένα και αυτό συμβαίνει διότι αυτά τα άτομα συχνά δείχνουν εξωτερικά να είναι σκληρά και να αρνούνται να υποχωρήσουν.
Ωστόσο, για να μπορέσει ένας άνθρωπος να ζητήσει συγγνώμη σημαίνει πως η αυτοεκτίμησή του είναι αρκετά ισχυρή για να απορροφήσει αυτή τη δυσφορία της παραδοχής. Αν η αυτοεκτίμηση είναι μόνο φαινομενικά υψηλή τότε το χτύπημα θα διαπεράσει τα αμυντικά μας τείχη και θα μας πλήξει άμεσα. Διότι, όσο πιο άκαμπτοι είναι οι αμυντικοί μας μηχανισμοί τόσο πιο εύθραυστο το εγώ που προστατεύουμε.
Νίκος Βόπης
Ph.D. in Modern Psychology at Yale University
NLP-CHA Master /Mind Trainer theSPEAKERS
