Δεν υπήρχαν πολλοί καλοί αυτοκράτορες στη Ρώμη. Δεν έχουν υπάρξει πολλοί ενάρετοι έχοντες ύψιστη εξουσία γενικά. Στην πραγματικότητα, δεν υπήρξαν και τόσοι πολλοί καλοί ηγέτες – υπάρχει κάτι στην εξουσία που φαίνεται πως, συχνά, βγάζει το χειρότερο εαυτό στους ανθρώπους. Φαίνεται να είναι σαν τον ήλιο, που αν καθίσεις απροετοίμαστος και απροστάτευτος για πολύ, μάλλον θα σε κάψει.
Η εξουσία αποκαλύπτει την πραγματική ταυτότητα των ηγετών. Φέρνει στο φως αρετές και ταλέντα που δεν ήταν εμφανή στους πολλούς. Φέρνει όμως στο φως και αδυναμίες που υπήρχαν ήδη από πριν, αλλά μπορεί να είχαν «κουκουλωθεί». Συχνά τέτοιες αδυναμίες είναι η αλαζονεία, ή η ροπή στο προσωπικό συμφέρον. Η εμμονή να βρίσκονται στο κέντρο της προσοχής. Η εκμετάλλευση των όποιων ακολούθων τους προς εκπλήρωση προσωπικών στόχων.
Το πάθος, ή τα πάθη, ορθότερα, κυβερνούν πολλούς από εμάς περισσότερο από την λογική και την ενσυναίσθηση, μια αλήθεια που αρκετοί ακαδημαϊκοί ή παλιότεροι ειδικοί της ηγεσίας προτιμούσαν να αγνοούν. Στο βωμό της «αποτελεσματικότητας».
Υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις, ασφαλώς. Ηγέτες από τον χώρο της πολιτικής, όπως ο Mahatma Ghandi, η Golda Meir, o Nelson Mandela. Ηγέτες από τον χώρο των επιχειρήσεων, όπως ο Jeff Weiner του LinkedIn, η Sheryl Sandberg του Facebook, η Sara Blakely της Spanx.
Και είναι βέβαιο ότι μπορείς και μόνη/ος σου να αναφέρεις κάποιους που ήδη σου έχουν έρθει στο μυαλό, από τον εργασιακό, τον φιλικό, τον οικογενειακό σου ίσως χώρο.
Και, λογικά, όποιον κι αν σκέφτηκες, δεν σκέφτηκες «Πόσο καλά τα πάει και φέρνει νούμερα», ή «Όλοι είναι σούζα μπροστά του». Σωστά;
Γιατί αυτό που μας μένει από τις ηγετικές φυσιογνωμίες, σε όποιον χώρο και σε όσους ανθρώπους κι αν ηγούνται, δεν έχει να κάνει με τις επιδόσεις τους. Αλλά με άλλα, πολύ πιο λεπτά και εσωτερικά χαρακτηριστικά. Χάρες και ταλέντα που έχουν να κάνουν με την ανθρώπινη επαφή, με τη διασύνδεση, με την ικανότητά τους να μας εμπνέουν και να μας παρασύρουν (με την πιο ευγενή έννοια της λέξης) στο όνειρό τους. Σ’ αυτό που, με τις αρετές τους, μετατρέπουν σε κοινό όραμα.
Και δεν είναι πάντα σε θέσεις μεγάλης εργασιακής ή πολιτικής ευθύνης. Δεν είναι καν πρόσωπα απαραιτήτως εκτεθειμένα στην κοινή γνώμη. Είναι κι εκείνος ο καταπληκτικός πατέρας του φίλου σου. Εκείνη η υπέροχη υπάλληλος στην τράπεζα που συνεργάζεσαι. Η φίλη σου που πάντα, με ειλικρίνεια και φροντίδα για όλους, κρατάει τις ισορροπίες στην παρέα.
Πώς θα δεις εσύ για τον εαυτό σου την ηγεσία; Υπό ποιο πρίσμα βλέπεις τα πράγματα;
Για τους ανθρώπους που φροντίζεις, για την θέση ευθύνης που τυχόν έχεις στην εταιρεία σου; Για τα παιδιά σου; Κάνεις την απαραίτητη δουλειά, έχεις δώσει προτεραιότητα στα σωστά πράγματα, έτσι ώστε, εάν είσαι αρκετά τυχερή/ος για να έχεις αυτό που θέλεις στη ζωή, να είσαι σωστή/ος κι ενάρετη/ος με τους ανθρώπους, αντί για .. βάσανο;
Η δουλειά που κάνεις σήμερα με τον εαυτό σου θα δώσει την απάντηση.
Μην βγαίνεις απροετοίμαστη/ος στον ήλιο.
Αφού είσαι εδώ, μάλλον το πας καλά. Συνέχισέ το.
Άντζελα Πανταζή
Mindfulness-based Personal & Organizational Coach
