Ένας από τους βασικότερους λόγους που εξελίσσουμε την επικοινωνία μας κατά την πάροδο της ζωής μας είναι για να μπορούμε να εκφράζουμε όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται τα συναισθήματά μας. Ισχύει όμως στον ίδιο βαθμό αυτό τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες; ποιο φύλο επικοινωνεί ορθότερα τα συναισθήματά του;
Αφορμή γι’ αυτό το άρθρο στάθηκε μία συζήτηση που είχα πριν από λίγες ημέρες με μία κυρία και η οποία μου μετέφερε την απόγνωσή της για την αδυναμία των ανδρών να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και σε τι ποσοστό ισχύει τελικά αυτό. Πρόκειται για έναν αστικό μύθο ή τελικά πατά στην πραγματικότητα;
Η αλήθεια είναι ότι ένα από τα συχνότερα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ένας ψυχοθεραπευτής είναι το άνωθεν. Συχνά κάθονται στον καναπέ του άνδρες οι οποίοι είναι αποκολλημένοι από τα συναισθήματά τους και δυσκολεύονται πάρα πολύ όχι μόνο να τα επικοινωνήσουν αλλά ακόμα και να τα αναγνωρίσουν. Εάν τους ρωτήσεις “πως σε κάνει να νιώθεις αυτό;” για κάτι πολύ απλό, πολλές φορές η απάντηση που θα δώσουν είναι “δεν ξέρω… δεν μπορώ να το περιγράψω… δεν είμαι σίγουρος για το τι νιώθω”.
Εάν θέλει κάποιος να κατανοήσει αυτό το φαινόμενο προτείνω ανεπιφύλακτα το βιβλίο του ψυχοθεραπευτή του Cambridge, Terry Real με τίτλο “I don’t want to talk about it: Overcoming the secret legacy of male depression”. Σε αυτό το βιβλίο ο σπουδαίος αυτός ψυχοθεραπευτής περιγράφει το πως τα αγόρια υπομένουν την απώλεια της σχέσης, αναγκάζονται δηλαδή να αποστασιοποιηθούν από τα συναισθήματά τους και από τις μητέρες τους στο πλαίσιο της διαδικασίας να “γίνουν άνδρες”. Εκτός αυτού, εκπαιδεύονται στο πως να απομακρύνονται και από τους πατέρες τους και να στρέφονται σε τομείς που η κοινωνία θεωρεί σημαντικούς όπως η δουλειά, τα χρήματα, η επιτυχία, το σεξ.
Πως όμως μία τέτοια συμπεριφορά εκλαμβάνεται από μία γυναίκα; πως η σύντροφος ενός άνδρα με τα παραπάνω στοιχεία αντιμετωπίζει μία τέτοια κατάσταση; οι σύντροφοι αυτών των ανδρών τους βλέπουν ως συναισθηματικά ανάπηρους. Πρόκειται για μία συγκαλυμμένη κατάθλιψη και όταν το επικοινωνήσεις σε μία γυναίκα τότε αμέσως η στάση της αλλάζει, αρχικά σοκάρεται με τη λέξη και στη συνέχεια προσπαθεί να γίνει πιο δεκτική και να προσφέρει απλόχερα τη βοήθειά της.
Ο παραπάνω όρος έχει και επίσημη ονομασία. “Κανονιστική ανδρική αλεξιθυμία”. Πως ορίζεται; Σας παραθέτω τον ορισμό από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία. «Μια υποκλινική μορφή αλεξιθυμίας που εντοπίζεται σε αγόρια και άνδρες που ανατρέφονται έτσι ώστε να συμμορφώνονται με τα παραδοσιακά αρσενικά πρότυπα που τονίζουν τη σκληρότητα, την ομαδική εργασία, τη στωικότητα και τον ανταγωνισμό και που αποθαρρύνουν την έκφραση ευάλωτων συναισθημάτων».
Η αδυναμία των ανδρών να νιώσουν ή να περιγράψουν συναισθήματα θεωρείται κανονιστική. Ωστόσο, το ότι είναι κάτι κανονιστικό δεν σημαίνει ότι είναι και φυσιολογικό ή καλό. Η πραγματικότητα είναι ότι τα αγόρια γεννιούνται με την ίδια ευαισθησία με τα κορίτσια. Όμως, κατά τη διάρκεια της κοινωνικοποίησης χάνουν το δικαίωμα να νιώθουν και να είναι ευάλωτα και αυτό τα οδηγεί στο να αποκόπτονται από τον πυρήνα τους. Τα συναισθήματα όμως είναι αυτά που ορίζουν την ανθρώπινη φύση και η μοναδική ανθρώπινη ουσία είναι συναισθηματική.
Οπότε εάν θέλετε να απολαύσετε τη ζωή σας στο έπακρο είναι απαραίτητο να τολμήσετε να νιώσετε όλα τα συναισθήματα, θετικά και αρνητικά. Εάν κατανοήσετε ότι η χαρά είναι ένα ρήμα και ότι πρέπει συνειδητά να εξασκηθεί για να επαναπρογραμματιστεί ο εγκέφαλός σας τότε θα νιώσετε ελεύθεροι όχι μόνο στις σχέσεις σας αλλά και στη ζωή σας.
Αφιερωμένο σε όλους τους άνδρες εκεί έξω!.
Νίκος Βόπης
Ph.D. in Modern Psychology at Yale University
NLP-CHA Master /Mind Trainer theSPEAKERS